K2-18 b: જીવનના સંકેતો અંગે નવી શોધ – શું બ્રહ્માંડમાં જીવનની આશા વધે છે?

વિજ્ઞાનીઓ છેલ્લા કેટલાય વર્ષોથી બ્રહ્માંડમાં જીવનની શોધમાં છે. પૃથ્વી સિવાય ક્યાંક જીવન શક્ય છે કે કેમ તે પ્રશ્ન હવે માત્ર કલ્પના નથી રહ્યો, પરંતુ વૈજ્ઞાનિક રીતે સંભવિત બનતો જઈ રહ્યો છે. તાજેતરમાં થયેલા સંશોધનમાં ખગોળવિજ્ઞાનીઓએ K2-18 b નામના એક દૂરસ્થ ગ્રહ (exoplanet) પર જીવનના સંકેતો પુનઃ શોધ્યા છે.

K2-18 b શું છે?

K2-18 b પૃથ્વીથી લગભગ 120 પ્રકાશ વર્ષ દૂર આવેલો એક ગ્રહ છે, જે Leo તારામંડળમાં K2-18 નામના તારાના આસપાસ ભ્રમણ કરે છે. તેનો કદ પૃથ્વી કરતાં 2.6 ગણો છે અને તે હેબિટેબલ ઝોનમાં આવેલો છે.

નવી સંશોધન શું કહે છે?

• Dimethyl Sulfide (DMS): જે પૃથ્વી પર માત્ર જીવસૃષ્ટિ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે – તેનું સ્પેક્ટ્રલ સંકેત મળ્યું છે.
• Water Vapor: પાણીના વાપ મળ્યા – જે જીવન માટે જરૂરી છે.
• Hydrogen-Rich Atmosphere: જે microbial life માટે અનુકૂળ વાતાવરણ આપી શકે છે.

JWST ની ભૂમિકા

James Webb Space Telescope દ્વારા મળેલા ડેટાથી એ વિગતો સામે આવી છે. JWST એ આધુનિક અવકાશ દુરબીન છે જે ગ્રહોના વાતાવરણના તત્વોને ઓળખી શકે છે.

ભવિષ્ય માટે શું અર્થ?

આ શોધો જીવનની શક્યતાઓ માટે એક મોટું પગથિયું છે. હાલમાં સીધો પુરાવો નથી કે ત્યાં જીવન છે, પણ આ સંકેતો ખગોળવિજ્ઞાનમાં નવી દિશા આપે છે.

નિષ્કર્ષ

K2-18 b એ પૃથ્વી સિવાય જીવન માટે સંભવિત સ્થાનોમાં ટોચનું સ્થાન ધરાવે છે. Dimethyl Sulfide અને પાણીના સંકેતો દ્વારા એ વિશ્વના વૈજ્ઞાનિકોનું ધ્યાન ખેંચી રહ્યો છે. ભવિષ્યમાં વધુ અભ્યાસ દ્વારા એ વધુ સ્પષ્ટ થશે કે શું આપણે એક નવા વસવાટ લાયક ગ્રહની નજીક છીએ.